کامپوزیت چیست و چگونه است؟
2025-08-17
کامپوزیت چیست؟ کامپوزیت دندان، به عنوان یکی از روش های ترمیم محبوب و همچنین نوین در دندانپزشکی است که به ویژه در ایران بسیار محبوبیت دارد. اما منظور از کامپوزیت دندان چیست و چگونه است؟ کامپوزیت دندان، یک روش مناسب برای اصلاح مشکلات ظاهری دندان، مانند شکستگی، لب پریدگی، تغییر رنگ و بهبود فرم دندان می باشد.
این روش از یک ماده خمیری به نام رزین کامپوزیت ساخته شده است که پس از قرار گرفتن روی دندان، با تابش نور مخصوص(لایت کیور) سفت و محکم می شود.
| نوع کامپوزیت دندان | هزینه کامپوزیت |
| IPS | 5 میلیون تومان |
| نانوسرامیک | 2 میلیون تومان |
| Endocrown Onlay | 3 میلیون تومان |
| کامپوزیت زیبایی | 7 میلیون تومان |
سؤالی دارید؟ نیاز به تنظیم مشاوره یا رزرو وقت دارید؟ با حوصله و دقت پاسخگویی شما خواهیم بود.
شاید این سوال که کامپوزیت دندان برای چیست برای شما هم پیش آمده باشد؛ کامپوزیت دندان، به عنوان یکی از بهترین و البته محبوب ترین روش ها برای بهبود طاهر و همچنین عملکرد دندان ها محسوب می شود. این روش، به دلیل انعطاف پذیری بالا، نتیجه سریع و هزینه مقرون به صرفه، در ایران محبوبیت بالایی دارد. اما کاربرد های کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان در انواع مختلفی وجود دارد. در واقع، کامپوزیت ها بر اساس ساختار، کاربرد ها و ویژگی های منحصر به فرد، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. هر کدام از این انواع کامپوزیت ویژگی های منحصر به فردی مانند استحکام، شفافیت، مقاومت در برابر سایش و قابلیت هم پوشانی با رنگ طبیعی دندان را دارد. در این راستا، با توحه به این موارد در ادامه قصد داریم به معرفی رایج ترین انواع کامپوزیت دندان بپردازیم:
| نوع کامپوزیت/ روکش | ویژگی ها | رضایت بیماران |
| روکش سرامیکی (پرسلن) | – استحکام بالا – ظاهر طبیعی |  |
| رزین کامپوزیت | – انعطاف پذیری بالا – مناسب برای اصلاح جزئی | |
| کامپوزیت IPS | – دوام عالی – شفافیت و درخشندگی بالا | |
| کامپوزیت میکروفیل | – سطح صاف و براق – مناسب دندان های جلو | |
| کامپوزیت ماکروفیل | – مقاومت بالا – مناسب برای دندان های خلفی | |
| کامپوزیت نانوفیل | – تعادل بین زیبایی و مقاومت – پالیش پذیری عالی | |
| کامپوزیت هیبریدی | – ترکیب مقاومت و زیبایی – مناسب ترمیم های وسیع | |
| کامپوزیت نانوهیبرید | – دوام زیاد – ظاهر طبیعی و شفاف | |
| کامپوزیت فلو | – روان و نرم – مناسب حفره های کوچک | |
| ونیر کامپوزیت | – زیبایی سریع – هزینه کمتر – دوام متوسط | |
روکش پرسلن یا سرامیک دندانی، نوعی ماده غیر فلزی و غیر آلی می باشد که از ترکیباتی مانند فلدسپات، کوارتز، کائولن و آلومینا ساخته می شود. این ماده در دما های بسیار بالا پخته می شود و به همین دلیل، علاوه بر دوام زیاد، خاصیت زیست سازگاری بالایی هم دارد. این روکش ها در سه نوع روکش های تمام سرامیکی، روکش های فلز-سرامیکی و همچنین روکش های زیرکونیا موجود می باشد.
در پاسخ به این سوال که رزین “کامپوزیت چیست” باید گفت، رزین کامپوزیت به عنوان یکی از بهترین و محبوب ترین انواع کامپوزیت بین بیماران و دندان پزشکان شناخته می شود. این نوع کامپوزیت، در واقع انواع رزین کامپوزیت، یک ماده دندانی می باشد که از ترکیب رزین و مواد معدنی تشکیل شده است و با استفاده از نور آبی سفت می شود. این ماده، به رنگ دندان است و اکثرا برای ترمیم دندان های پوسیده و همچنین اصلاح طرح لبخند استفاده می شود.
ونیر کامپوزیت چیست؟ ونیر کامپوزیت دندان، ترکیبی از رزین های مصنوعی، ذرات معدنی و رنگدانه ها می باشد. این ماده با کمک نور مخصوص سفت و پلیمریزه می شود و به شکل دلخواه روی دندان ها فرم داده می شود. کامپوزیت ها در طیف های گسترده ای از رنگ و بافت تولید می شوند و به همین دلیل، به خوبی قابلیت هماهنگی کامل با رنگ دندان های طبیعی را دارند.
کامپوزیت IPS، به عنوان یکی از پر کاربرد ترین مواد در دندان پزشکی، برای بازسازی، افزایش استحکام و بهبود زیبایی در دندان ها به کار می رود. این کامپوزیت از ترکیبی از رزین ها و مواد معدنی ساخته می شود و اکثرا برای ترمیم شکستگی ها، ترک ها، تغییر رنگ و همچنین اصلاح فرم دندان ها، استفاده می شود. به نقل از سایت dentaltix، این نوع کامپوزیت، در رنگ ها و شفافیت های مختلفی وجود دارد:
« IPS is available in 32 colours and 5 levels of translucency. The main components of the material and the results obtained in restorations are comparable to those of ceramics. »
« کامپوزیت IPS در ۳۲ رنگ و ۵ درجه شفافیت در دسترس است. ترکیبات اصلی این ماده و نتایج حاصل از ترمیم ها، با سرامیک ها قابل مقایسه هستند. »
کامپوزیت ماکروفیل، اولین نوع کامپوزیت دندان بود که وارد بازار شد. این نوع کامپوزیت ها، دارای ذراتی با اندازه های 10 تا 50 میکرومتر می باشد. البته ذرات بزرگتر ذرات ماکروفیل، باعث می شود که این نوع از کامپوزیت ها، استحکام و مقاومت بالایی داشته باشند. البته لازم به ذکر است که ذرات بزرگ کامپوزیت های ماکروفیل، می توانند پولیش پذیری را دشوار تر کنند.
کامپوزیت میکروفیل، یکی از رایج ترین مواد دندانی می باشد که با ذرات بسیار ریز (حدود ۰.۰۲ تا ۰.۰۴ میکرومتر) ساخته می شود. این نوع از کامپوزیت ها، اکثرا برای ترمیم های زیبایی، به ویژه در نواحی جلویی دندان ها، به کار می رود. ذرات کوچک این ایمپلنت ها، باعث ایجاد سطحی صاف و همچنین درخشان در دندان می شوند که شباهت بسیار زیادی به مینای طبیعی دندان دارد. به نقل از وب سایت رسمی cosmedent که یکی از بهترین تولید کنندگان و عرضه کنندگان کامپوزیت های میکروفیل می باشد، این کامپوزیت ها کاربرد های متعددی دارند:
« Cosmedent’s Renamel Microfill composite combines beauty with long-lasting color stability and wear resistance. It is the only composite properly pigmented with just the right amount of opacity, translucence, and fluorescence to mimic the enamel surface. »
« کامپوزیت میکروفیل، زیبایی را با پایداری رنگ طولانی مدت و مقاومت در برابر سایش ترکیب می کند. این تنها کامپوزیتی است که به طور دقیق با میزان مناسب کدر بودن، شفافیت و فلورسانس رنگ آمیزی شده تا سطح مینای دندان را به طور واقعی شبیه سازی کند. »
در پاسخ به این سوال که نانو کامپوزیت چیست باید گفت که کامپوزیت نانوفیل که به نانو کامپوزیت ها شناخته می شوند، یک ماده پزشکی بسیار پیشرفته می باشد در دندان پزشکی ترمیمی بسیار استفاده می شود. این نوع از کامپوزیت ها، به دوام و مقاومت بالا و همچنین زیبایی و تطبیق پذیری مناسبی که دارد، شناخته شده می باشد. نانو کامپوزیت ها، از یک ماتریس پر از نانوذرات، که به طور معمول از سیلیس یا زیرکونیا می باشد، تشکیل شده است.
کامپوزیت هیبریدی، ماده ای ترمیمی در دندانپزشکی است که از ترکیب ذرات نانو و میکرو ساخته شده است. این ترکیب به گونه ای طراحی شده است که تعادل خوبی بین استحکام و زیبایی دندان ها را فراهم کند. ذرات نانویی باعث صاف و درخشنده شدن سطح می شوند، در حالی که ذرات بزرگ تر، معمولا دوام و مقاومت بیشتر دارند.
کامپوزیت نانوهیبرید نوعی ماده ترمیمی دندان است که ترکیبی از نانوذرات و ذرات هیبرید در ساختار خود دارد. این کامپوزیت به دلیل ویژگی هایی مانند استحکام بالا، ظاهر طبیعی و قابلیت پالیش عالی، در دندانپزشکی برای ترمیم های مختلف کاربرد های بسیار زیادی دارد.
کامپوزیت های فلو، یکی از “انواع کامپوزیت دندان” به شمار می روند که به دلیل خاصیت شکل پذیری و کاربری آسان خود، بسیار شناخته شده می باشند. با این حال، این نوع کامپوزیت ها نسبت به سایر انواع، میزان انقباض ناشی از پلیمریزاسیون بالاتری دارند و از نظر خواص مکانیکی محدودیت هایی دارند. با این وجود، ویژگی مهم تمامی مواد دندانپزشکی این است که می توان خواص آن ها را بر اساس نیاز و شرایط درمان، تغییر و بهینه کرد.
مزایای کامپوزیت فلو
پس از این که با این که منظور از کامپوزیت دندان چیست، آشنا شدیم، باید مزایا و معایب هر کدام را به خوبی بدانید. در واقع، انجام کامپوزیت به خودی خود مزایا و معایب متعددی دارد. پیشنهاد می شود که پیش از تصمیم و انجام کامپوزیت، به این مزایا و معایب به خوبی توجه کنید. در ادامه قصد داریم به بررسی مهم ترین و اصلی ترین مزایا و معایب کامپوزیت بپردازیم.
اگر نامرتبی دندان ها یا مشکلات فکی شدید باشد، ارتودنسی گزینه مناسب تری است؛ اما در مواردی که ایرادات جزئی است و یا صرفا نیاز به بهبود زیبایی لبخند وجود دارد، کامپوزیت می تواند انتخاب خوبی باشد. البته، در نهایت تشخیص روش مناسب باید توسط دندانپزشک انجام شود.
بله، کامپوزیت دندان قابل ریمو کردن و برداشتن است و این کار توسط دندانپزشک با استفاده از ابزار های تخصصی مانند فرز های مخصوص انجام می شود.
لمینت های سرامیکی به دلیل شفافیت، دوام و هماهنگی رنگ بیشتر، معمولاً طبیعی تر و شبیه تر به دندان واقعی است. البته اگر از مواد باکیفیت استفاده شود و دندانپزشک مهارت بالایی داشته باشد، کامپوزیت هم می تواند نتیجه ای بسیار نزدیک به دندان طبیعی داشته باشد.
طول عمر کامپوزیت، معمولا حدود ۵ الی ۷ سال می باشد که ممکن است که البته به عومل متعددی بستگی دارد.
کامپوزیت معمولاً بعد از کامل شدن رشد دندان ها و فک، یعنی از حدودا از ۱۸ سالگی به بعد توصیه می شود.
